આ મંદિરમાં દિવાલ પરથી ગણેશજીનું પ્રાગટ્ય થયું હતું, અહીં વિશેષ તહેવારની ઉજવણી કરવામાં આવે છે,મધુર શ્રી મદનંતેશ્વરા-સિદ્ધિવિનાયક મંદિર:શિવ-પાર્વતીના નાના પુત્ર ગણેશ વિશે ઘણી પૌરાણિક કથાઓ છે. કોઈપણ શુભ કાર્યની શરૂઆત કરતા પહેલા ગણેશની પૂજા કરવામાં આવે છે. ગણપતિ બાપ્પાના મંદિરો ભારતના ઘણા ભાગોમાં સ્થિત છે. તેમાંથી એક એવું મંદિર છે જ્યાં ગણેશની કોઈ મૂર્તિ સ્થાપિત નથી. ઉલટાનું, અહીં દિવાલ પરથી ગણેશજી દેખાય છે. આ મંદિરનું નામ મધુર શ્રી મદનંતેશ્વર-સિદ્ધિવિનાયક છે. ચાલો જાણીએ આ મંદિર વિશે.
તે ક્યાં આવેલું છે અને ક્યારે તેનું નિર્માણ થયું છે: આ મંદિર ગણપતિ બાપ્પાના પ્રાચીન મંદિરોમાંનું એક છે. આ મંદિર કેરળમાં મધુરવાહિની નદીના કાંઠે આવેલું છે. આ મંદિર કેરળના કસરગોદ શહેરથી લગભગ 7 કિમી દૂર સ્થિત છે. તેનું નામ મધુર શ્રી મદનંતેશ્વર-સિદ્ધિવિનાયક છે પરંતુ તેને મધુર મહાગનપતિ પણ કહેવામાં આવે છે. આ મંદિર 10 મી સદીમાં બનાવવામાં આવ્યું હોવાનું કહેવાય છે.દિવાલથી પ્રગટ: એવું માનવામાં આવે છે કે ભોલેશંકરનું મંદિર અહીંનું પ્રથમ હતું. પરંતુ એક દિવસ મંદિરના પૂજારીના પુત્રએ મંદિરની દિવાલ પર ગણેશનો પોટ્રેટ બનાવ્યો. તે બાળાએ આ તસવીર મંદિરના ગર્ભભાગમાં બનાવી હતી. એવું કહેવામાં આવે છે કે આ ચિત્ર ધીમે ધીમે વધવા લાગ્યું. આ આંકડો કોઈ જ સમયમાં મોટો બન્યો. ત્યારે જ આ મંદિર ગણેશજીના વિશેષ મંદિર તરીકે જાણીતું બન્યું.
એવું કહેવામાં આવે છે કે ટીપુ સુલતાને એકવાર આ મંદિરની મુલાકાત લીધી હતી. તે મધુર મહાગણપતિ મંદિરને તોડવા માંગતો હતો. પરંતુ તેણે પોતાનો વિચાર બદલ્યો અને મંદિરને નુકસાન પહોંચાડ્યું નહીં. તે પાછો ગયો. આ મંદિરમાં એક તળાવ છે જે ઓષધીય ગુણથી ભરેલું માનવામાં આવે છે.મુદપ્પા એ એક વિશેષ તહેવાર છે: આ મંદિરમાં એક વિશેષ ઉત્સવ ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવાર મુડપ્પા છે. આ તહેવારમાં ગણેશની મૂર્તિને મીઠા ચોખા અને ઘીના મિશ્રણથી ઢંકાયેલી છે. આ દરમિયાન હજારો ભક્તો બાપ્પાના દર્શન કરવા આવે છે. માનવામાં આવે છે કે આ મંદિરમાં ગણેશ પાસે જે કંઈ માંગવામાં આવે છે તે પૂર્ણ થાય છે. બાપ્પા કોઈને પણ તેના દરવાજેથી ખાલી હાથે જવા દેતા નથી.
ગણેશ ચતૂર્થીનો તહેવાર ભાદરવા મહિનાની શુક્લ પક્ષના ગણેશ ચતુર્થી ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસને ગણપતિની જન્મજયંતિ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. શ્રી સિદ્ધિવિનાયક મંદિર: આ ગણપતિ મંદિર સૌથી પ્રસિદ્ધ મંદિરોમાંથી સૌથી પહેલુ છે. આ મંદિર મુંબઈમાં આવેલું છે. એવું કહેવાય છે કે આ મંદિર એક નિસંતાન મહિલાએ બનાવ્યુ હતુ.શ્રીમદ દગડૂશેઠ હલવાઇ મંદિર : ગણપતિ બાપ્પાનું આ મંદિર પૂણેમાં છે. સિદ્ધિવિનાયક મંદિર બાદ, આ મંદિરમાં ભક્તોની શ્રદ્ધા ખૂબ જ છે. એવું કહેવાય છે કે ઘણા વર્ષો પહેલા શ્રીમંત દગડૂશેઠે અને તેમની પત્ની લક્ષ્મીબાઈએ પ્લેગમાં તેમનો માત્ર પુત્ર ગુમાવ્યો હતો. ત્યારબાદ ગણેજીની મૂર્તીની સ્થાપના કરવામાં આવી અને ત્યારથી જ દગડૂશેઠનો પરિવાર સહિત આસપાસના વિસ્તારના લોકો ત્યા ગણેશોત્સવની ઉજવણી કરે છે.
કનિપકમ વિનાયક મંદિર ચિત્તૂર: આ મંદિરનું નિર્માણ આંધ્રપ્રદેશની ચિત્તોરમાં આવેલું છે. મંદિરની ખાસિયત છે કે આ વિશાળ મંદિર નદીની વચ્ચે સ્થાપિત છે. આ મંદિરની સ્થાપના 11મી સદીમાં ચોલ રાજા કુલોતુંગ ચોલ પ્રથમે કરી હતી.મનકુલા વિનાયક મંદિર, પુડુચેરી: મંદિરનો ઇતિહાસ પુડુચેરીમાં ફ્રેન્ચ લોકો આવ્યાના 1666થી પહેલાનો છે. ગ્રંથોમાં કુલ 16 સ્વરૂપની ચર્ચા કરવામાં આવી છે. આ પુડુચેરીના ગણપતિનું મુખ સાગર તરફ છે તેમણે ભુવનેશ્વર ગણપતિ કહેવાય છે.મધુર મહાગણપતિ મંદિર, કેરળ: મધુર મહાગણપતિ મંદિર કેરળમાં આવેલું છે. કે તે શરૂઆતમાં ભગવાન શિવનું મંદિર હતું, પરંતુ પાદરીના પુત્રએ મંદિરની દિવાલ પર ભગવાન ગણેશની એક પ્રતિમા બનાવી. એવું કહેવાય છે કે મંદિરના ગ્રભગૃહની દિવાલ પર બનેલી બાળકની પ્રતિમા ધીમે ધીમે તેના આકારમાં વધારો કરી રહી છે. તે દરરોજ મોટી થઇ રહી છે.
રણથંભોર ગણેશ મંદિર, રાજસ્થાન: રાજસ્થાનના સવાઈ માધપુરથી લગભગ 10 કિ.મી. દૂર રણથંભોરના કિલામાં બનેલુ ગણેશ મંદિર ભગવાનને ચિઠ્ઠી મોકલવા માટે વિખ્યાત છે. ખાસ હકીકત એ છે કે ઘરમાં રહેતા લોકો જ્યારે કોઇક મંગળ કામ કરે ત્યારે તેઓ ભગવાન ગણેશને કાર્ડ મોકલવાનું ભુલતા નથી. આ મંદિર 10 મી સદીના રણથંભોરના રાજા હમિરએ બનાવ્યુ હતું.મોતી ડૂંગરી ગણેશ મંદિર, જયપુર: મોતી ડુંગરી ગણેશ મંદિર રાજસ્થાનમાં જયપુરના પ્રસિદ્ધ મંદિરોમાંનું એક છે. આ મંદિર ભગવાન ગણેશને સમર્પિત છે. ખાસ જયપુરમાં શેઠ જય રામ પાલીવાલએ 18મી સદીમાં આ મંદિર બનાવ્યુ હતુ.ગણેશ ટોક મંદિર, ગંગટોક: ગણેશ ટોક મંદિર માટે, ત્રણ માળના મકાનોની બરાબર સીડી ચઢવી પડે છે. મંદિરની અંદર નેપાળી પૂજારી છે. તેઓ ભક્તોને પ્રસાદ આપે છે અને તેમના હાથમાં કલ્વા બાંધે છે. આ મંદિરની આસપાસ ચોતરફ પરિક્રમા પથ બનેલો છે. આ પરિક્રમા પથથી ગંગટોક શહેરનો સુંદર નજારો દેખાય છે.
ગણપતિપુલે મંદિર, રત્નાગીરી, મહારાષ્ટ્ર: આ મંદિરની ખાસ ખાસિયત એ છે કે ભગવાન ગણેશની મૂર્તિઓ ઉત્તર દિશામા નહી પરંતુ પશ્ચિમ દિશા તરફ છે. આ મંદિરમાં ગણેશજીની સ્થાપના કરવામાં આવી ન હતી, પરંતુ આ મૂર્તિ પોતે જ પ્રકટ થઇ છે.ઉચ્ચી પિલ્લર મંદિર, તમિલનાડુ: તમિલનાડુમાં તિરુચિરાપલ્લીમાં ત્રિચીની જગ્યાએ, રોક કિલ્લો ટેકરીનુ શિખર છે, જ્યાં ભગવાન ગણેશનું ભગવાન પિલ્લયાર નામથી આવેલું છે. આ મંદિર આશરે 273 ફૂટ ઊંચું છે અને મંદિર સુધી પહોંચવા માટે લગભગ 400 સીડીઓ ચઢવી પડે છે.
સિદ્ધિવિનાયક ગણેશજી નું સૌથી વધુ લોકપ્રિય સ્વરૂપ છે. ગણેશજી ની સુંઢ ડાભી બાજુ વળેલી હોય તે સિદ્ધપીઢ સાથે જોડાયેલ હોય છે અને તેવા મંદિરને સિદ્ધિવિનાયક મંદિર કહેવાય છે. આ મંદિર મુંબઇમાં આવેલ છે.સિદ્ધિવિનાયક પોતાના દરેક ભક્ની ઈચ્છા પૂર્ણ કરે છે અને જલ્દીથી ખુશ પણ થતા દેવ છે. ગણેશજી જલ્દી કોપાયમાન પણ થઇ જાય છે.ગણેશજીનું આ મંદિર મુંબઇની ઓળખ સાથે જોડાયેલ છે. આને ‘સેલિબ્રિટી’ મંદિર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે કારણકે બોલિવૂડના લગભગ દરેક સેલિબ્રિટી આ મંદિરમાં દર્શન કરવા આવે છે. દરવર્ષે આ મંદિરમાં લગભગ 50 કરોડ રૂપિયાનો ચઢાવો (દાન) આવે છે.
અહી ભગવાન ગણેશજી ની ઉપર સોનાનો તાજ 3.5 કિલો વજનનો છે. અહી દેશ-વિદેશથી બહુ મોટી મોટી હસ્તીઓ આવે છે. હાલમાં જ ભારતના પ્રવાસે એપ્પલ કંપનીના સીઈઓ ‘ટીમ કુક’ આવ્યા હતા અને અનંત અંબાણીએ તેમને આ મંદિરની મુલાકાત કરાવી હતી. કહેવાય છે કે સિદ્ધિવિનાયક ની મહિમા અપરંપાર છે. મુંબઇ નું આ સિદ્ધિ વિનાયક મંદિર ફક્ત ભારતમાં જ નહિ, વિશ્વભરમાં પણ જાણીતું છે.આ મંદિરની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા 19 નવેમ્બર, 1801 માં કરવામાં આવી હતી. તે સમયે એક નાના મંદિરના રૂપમાં સ્થાપિત આ મંદિર અત્યારે મુંબઈનું સૌથી ભવ્ય અને સંપન્ન મંદિરોમાંથી એક છે. આનું નિર્માણ 1801 માં વિથ્થું અને દેઉબાઈ પાટિયા એ કર્યું હતું. નેતા-અભિનેતા અને બોલિવૂડ ફિલ્મોએ 1975 પછી આ મંદિરમાં ભક્તોની સંખ્યામાં આશ્ચર્યજનક રીતે વધારો કર્યો.
અહી સ્થાપિત ગણેશજી ની પ્રતિમા પણ વિશિષ્ટ છે. ભવ્ય સિંહાસન પર સ્થાપિત અઢી ફૂટ ઉંચી અને બે ફૂટ પહોળી પ્રતિમા એક જ કાળા પથ્થરથી બનાવાય છે. તેમની ચાર ભુજાઓમાંથી એક એકમાં કમળ, બીજીમાં કુહાડી, ત્રીજામાં જપમાળા અને ચોથામાં મોદક છે. ડાબા ખભા પર તરફ સાંપ લટકાયેલ છે. માથા પર એક આંખ એ રીતે છે જેમ શિવની ત્રીજી આંખ હોય છે. આ પ્રતિમાની એક તરફ રિદ્ધિ અને બીજી બાજુ સિધ્ધિની પ્રતિમા છે.મુંબઈ સ્થિત સિદ્ધિ વિનાયક મંદિર મહારાષ્ટ્રમાં બીજા નંબરનું સૌથી ઘનિક મંદિર છે.
આ મંદિરની પાસે 160 ટન સોનું જમા છે. સિદ્ધિવિનાયક મંદિરમાં પણ સ્વર્ણ મૌદ્રીકરણ યોજના હેઠળ 44 કિલો સોનું જમા કરશે. દરવર્ષે આ મંદિરમાં લગભગ 50 કરોડ રૂપિયાનું દાન આવે છે. આના 125 કરોડ રૂપિયા ફિક્સ્ડ ડિપોઝીટમાં જમા છે.અહી ફક્ત હિંદુ જ નહિ, પણ દરેક ધર્મના લોકો દર્શન અને પૂજા-અર્ચના કરવા આવે છે. આને આસ્થાનું પ્રતિક માનવામાં આવે છે. શ્રી સિદ્ધિવિનાયક મંદિર ટ્રસ્ટ ચઢાવાના રૂપમાં લગભગ 10-15 કરોડ રૂપિયા દર વર્ષે મેળવે છે. આ મુંબઈના અન્ય આકર્ષિત સ્થળો જેમકે વરલી સી ફેસ અને હાજી અલી જુસ કેન્દ્રની નજીક છે.
