ભારતના અજીબોગરીબ લગ્નઃ ક્યાંક દુલ્હનના લગ્ન કૂતરા સાથે થાય છે તો ક્યાંક વરરાજાની છેડતી.
દેવુથની એકાદશીની સાથે જ આપણા દેશમાં ફરી એકવાર લગ્નની સિઝન શરૂ થઈ ગઈ છે. હવે આ ચક્ર લાંબા સમય સુધી ચાલવાનું છે. લગ્ન દરેકના જીવનમાં વિશેષ સ્થાન ધરાવે છે. આપણા દેશમાં લગ્ન દરમિયાન અલગ-અલગ પ્રદેશોમાં અલગ-અલગ રિવાજો હોય છે.
જો કે આજે અમે તમને એવા જ કેટલાક લગ્નો વિશે જણાવી રહ્યા છીએ જ્યાં અજીબોગરીબ રિવાજો અપનાવવામાં આવે છે અને તમે આ વિધિઓ વિશે ભાગ્યે જ સાંભળ્યું હશે.
સામાન્ય રીતે, લગ્નની સરઘસ કે વરરાજાને વર પક્ષના લોકો ફૂલોથી અથવા ફટાકડા ફોડીને આવકારે છે, પરંતુ વરરાજાને ટામેટાંથી આવકારવાનો પણ રિવાજ છે. આ પ્રકારના લગ્ન ઉત્તર પ્રદેશના સરસૌલના કેટલાક આદિવાસી વિસ્તારોમાં થાય છે. વરને ગાળો આપવાનો પણ રિવાજ છે. આ પાછળનો તર્ક વરની ધીરજની કસોટી કરવાનો છે.
લગ્ન પહેલા વરરાજા નિવૃત્તિ લેવાનો આગ્રહ રાખે છે. આ પરંપરા તમિલ બ્રાહ્મણોના લગ્નમાં કરવામાં આવે છે. જ્યારે વરરાજા આવું કરે છે, ત્યારે કન્યાના પિતા તેને સમજાવે છે અને પછી તેને લગ્ન અને ગૃહસ્થ જીવન વિશે માહિતી આપે છે. આ પછી વરરાજા લગ્ન માટે સંમત થાય છે.
સામાન્ય રીતે એવું જોવા મળે છે કે જે કન્યાના લગ્ન થયા છે તે તેના સાસરિયાના તમામ વડીલોના ચરણ સ્પર્શ કરે છે. જો કે બિહારના કેટલાક વિસ્તારોમાં દુલ્હન આશીર્વાદ માંગે છે પરંતુ તેણે માથે માટલું રાખવું પડે છે.
બાળકોના લગ્ન એ માતા માટે ખૂબ જ ખુશીની ક્ષણ હોય છે, પરંતુ પરંપરાગત બંગાળી લગ્નોમાં, કન્યા અને વરની માતાને લગ્ન જોવાની મંજૂરી નથી.
વર સાથે લગ્ન કરતા પહેલા, કન્યાએ કૂતરા અથવા ઝાડ સાથે લગ્ન કરવા પડે છે. આ વિચિત્ર પરંપરા આપણા દેશના ઘણા ભાગોમાં પ્રચલિત છે. આવું સામાન્ય રીતે માંગલિક કન્યા સાથે થાય છે.
આપણા દેશમાં કેટલાક આદિવાસી સમુદાયોમાં લગ્ન પછી પતિ-પત્ની એક વર્ષ સુધી એકલા રહે છે. આ દરમિયાન કોઈની સાથે મળવા અને વાત કરવા પર પ્રતિબંધ છે. એક વર્ષ પછી, વરિષ્ઠ લોકો તેમના લગ્નને સ્વીકારે છે અને ઓળખે છે.
આપણા દેશમાં, મહારાષ્ટ્રમાં પણ કેટલાક આવા લગ્ન છે જેમાં વરરાજાના કાન અને નાક દોરવામાં આવે છે. જ્યારે ગુજરાતી લગ્નોમાં કન્યાની માતા વરનું નાક ખેંચે છે. જો કે આ પરંપરાને મજાક તરીકે વગાડવામાં આવે છે, જેથી વરને પણ કોઈ તકલીફ ન પડે.